İMALAT / SICAK ve SOĞUK ŞEKİLLENDİRME

Sıcak Şekillendirme (Mandrel Metodu) ile Dirsek İmalatı 

Dirsek, boru hatlarında hattın dönüşünü sağlayan bir bağlantı elemanı olarak önemli bir göreve sahiptir. Kullanım amacı sebebiyle, diğer bağlantı elemanlarına kıyasla çok daha fazla tüketilmektedir. Çelik dirsekler, çaplarına ve et kalınlıklarına göre farklı imalat teknikleri gerektirir. Sardoğan Endüstri ve Ticaret tesislerinde çelik dikişli ve dikişsiz dirseklerin imalatı yalnızca sıcak şekillendirme mandrel metodu ile yapılmaktadır. Borudan dirsek üretimi için en yaygın yöntemlerden biri olan bu sıcak şekillendirme yöntemi, hammaddenin ısıtılması, ardından borunun genişletilmesi ve bükülmesi için "Mandrel" adı verilen bir kalıbın üzerinden itilmesi ile sağlanır. Bu imalat yöntemi geniş çap ve et kalınlığı aralığına uygulanabilmektedir. Bir iç kalıp görevi gören mandrel sayesinde sıcak şekillendirme yöntemiyle imal edilmiş dirsekler farklı büküm metodlarına göre daha düşük toleransda et kalınlığı sapması ve daha kısa büküm yarıçapı gibi avantajlara sahiptirler. Bu yöntem seri üretime uygunluğu ile fabrikaların ana şekillendirme yöntemi haline gelmiştir.

Soğuk Şekillendirme (Derin Çekme) ile Kep İmalatı

Temel amacı bir borunun ucunu kapatmak icin kullanılan kaynak ağızlı karbon çelik kepler Sardoğan tesislerinde Derin Çekme ismi verilen bir soğuk şekillendirme metodu ile imal edilmektedir. Tapa ve kör flanş ile aynı işleve sahip olan kepler sayesinde akışkan geçen hattın sonlandırılması amaçlanmaktadır. Derin Çekme metodunun üç ana bileşeni alt kalıbı, zımbası, ve diresel şekilde kesilmiş sac hammaddesidir. Bir hidrolik pres tarafından uygulanan kuvvet dairesel sac parçasının alt kalıbın içerisine imal edilmek istenen kepin iç boşluğunun oluşumunu sağlayacak ölçüye göre hazırlanan bir zımba yardımıyla itilir ve alt kalıp ile zımba arasında kalacak boşluk imal edilecek kepin çapını tayin eder. Kesilmiş dairesel sacın kalınlığı da imal edilen kepin et kalınlığını verir. 

Soğuk Şekillendirme (Dış Kalıp Yöntemi) ile Redüksiyon İmalatı

Boru çapında tek yönlü değişiklik yapmak için kullanılan redüktörler boru boyutunu daha büyükten daha küçük bir deliğe küçülten bir boru hattı bileşenidir. İki ana redüktör tipi bulunmaktadır, bunlardan biri konsantrik redüktör diğeri ise eksantrik redüktördür. Redüktörler şekilleri neticesinde hat üzerinde yer alan borularda ebat değişikliğine imkan sağlarlar. Redüktörler, çap değişimi neticesinde içerisinde bulunduğu sistemin akış gereksinimini karşılamak veya farklı ebatta mevcut bir sisteme uyum sağlanmasını mümkün kılar.  Genellikle eş merkezli (konsantrik) olarak karşımıza çıkan redüktörler boru hattının alt veya üst seviyesinin korunmasının istendiği koşullarda eksantrik olarak da kullanılabilir. Eksantrik redüktörlerin kullanımı yatay boru hatlarında daha yaygındır. Sardoğan tesislerinde kaynak ağızlı dikişli ve dikişsiz konsantrik/eksantrik redüktör imalatı bir soğuk şekillendirme metodu olan dış kalıp yöntemiyle yapılır. İstenen uzunlukta kesilmiş boru hidrolik pres yardımıyla soğuk bir sekilde dış kalıbın içerisinde bastırılır ve bu sayede iki ucu eş çapda olan borunun bir tarafının sıkıştırılması sağlanır. 

Soğuk Şekillendirme (Hidrolik Şişirme) ile Te İmalatı

Kaynak ağızlı Çelik Te, üç dalı olan ve iki farklı formda imal edilen T şeklinde bir boru bağlantı elemanıdır. Hattan geçen akışkanın akış hızının modülasyonu, boru hatlarının birleştirimesi/bölünmesi ve yönünün değiştirilmesi gerektiği durumlarda Eşit ve İnegal Te bağlantı elemanları kullanılır. Her iki tip Te fittingsin kullanım amacı aynıdır ancak hattan geçen akışkanın dinamiğine olan etkileri farklıdır. Normal Te fittingsin aksine inegal te daraltılmış bir orta dal barındırır, bu yüzden "redüksiyon te" olarak da adlandırılır. Sardoğan tesislerinde kaynak ağızlı dikişli/dikişsiz Te son teknoloji hidroform makinelerinde bir soğuk şekillendirme yöntemi olan hidrolik şişirme metoduyla imal edilir. Kesilen boru parçası bir kalıba yerleştirilir ve borunun içine sıvı doldurulur, Hidrolik basınç, kalıbın sabit açıklığından, yani borunun içerisinde olusan basınca karşı dışarıdan desteklenmeyen bölgeden çeliği dışarı iter ve yarattığı şişkinlik Te fittingsin orta dalının oluşmasını sağlar. 

Kaynak Ağızlı Boru Ekleme Parçaları Standardı

Sardoğan tesislerinde kaynak ağızlı dikişli/dikişsiz çelik dirsek, te, kep ve redüksiyonlar TS EN 10253-1 Türk/Avrupa Standardına göre imal edilmektedir.